Ik had het er al over dat je vanaf 1 september 2018 in onderling overleg kunt scheiden zonder dat je daarvoor nog naar de rechtbank hoeft te gaan (zie blog). Vanaf die datum veranderen ook enkele regels betreffende de verdeling van het huwelijksvermogen. De nieuwe regeling is van toepassing op huwelijken die worden gesloten na inwerkingtreding van de wet en op huwelijkscontracten die worden afgesloten of worden gewijzigd na die datum.
Betere bescherming? Ja maar…
De regels worden beter voor de financieel ‘zwakkere’ huwelijkspartner en voor de kinderen. Meer solidariteit bij de scheiding is het uitgangspunt van de wijziging van de wet. De gevolgen voor partners gehuwd onder een contract van scheiding van goederen is al lang een oud zeer. Ook voor nieuw samengestelde gezinnen zijn er nu nieuwe mogelijkheden.
Belangrijk om weten is wel dat de nieuwe beschermingsregels enkel extra garanties kunnen bieden aan diegenen die daarvoor bij de start van hun huwelijk uitdrukkelijk kiezen. De wetgeving is ingewikkeld en het is maar de vraag of ze diegene die de bescherming het hardst nodig hebben, voldoende zal bereiken. De rol van een raadgever (gespecialiseerd advocaat of notaris) wordt daarom nog belangrijker.
Scheiding van goederen
De wetgever richt zich terecht op koppels die huwen met een contract van scheiding van goederen. Dit gebeurt vaak als één van hen een eigen zaak heeft en het huwelijksvermogen wil beschermen voor eventuele schuldeisers of een faillissement. In andere gevallen betreft het een situatie waarbij één of beide partners reeds voor het huwelijk een belangrijk vermogen heeft opgebouwd en dit wil afschermen van de andere.
Tot nu zorgde zo’n huwelijksovereenkomst er bij scheiding vaak voor dat één van de echtgenoten niets of bijna niets kreeg. Denk aan de thuiswerkende vrouw die voor de kinderen zorgt terwijl manlief een carrière uitbouwt en daarmee enkel zijn eigen vermogen opbouwt.
Nieuwe variant van contract van scheiding van goederen
Aanstaande echtgenoten zullen voortaan kunnen kiezen voor een meer solidaire versie van het contract van scheiding van goederen waarbij de echtgenoten elk hun eigen vermogen behouden en kunnen afschermen van schuldeisers, maar waarbij alles wat na het huwelijk wordt opgebouwd (de ‘aanwinsten’) gemeenschappelijk wordt. Dit gemeenschappelijk vermogen dient dan te worden verdeeld bij echtscheiding.
Billijkheidsclausule
Daarnaast kan er vanaf 1 september ook een ‘billijkheidsclausule’ ingelast worden in huwelijkscontracten met scheiding van goederen. In manifest onbillijke situaties kan de rechter dan een vergoeding toekennen aan de benadeelde partner. Die kan maximaal een derde van de gezamenlijke vermogens aangroei bedragen.
Koppels zijn echter nooit verplicht om zo’n clausule in hun huwelijkscontract te zetten. De notaris is wél verplicht om hen hierover te informeren. Op straffe van nietigheid moet hij ook uitdrukkelijk in het huwelijkscontract vermelden of de echtgenoten al dan niet voor een billijkheidsclausule hebben gekozen. Zo worden zij verplicht om een weloverwogen keuze te maken.
Bescherming voor de kinderen van een eerder huwelijk
Er komt ook meer vrijheid voor ouders die voor een tweede (of volgende) keer in het huwelijksbootje stappen. Het was reeds zo dat zij, in samenspraak met hun nieuwe partner, bepaalde bezittingen buiten het nieuwe huwelijk konden houden en volledig konen reserveren voor hun kinderen uit een eerdere relatie. Tot op de dag van vandaag geldt dat niet voor de gezinswoning en de huisraad. De langstlevende echtgenoot erft altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning en het huisraad. De kinderen hebben alleen recht op de blote eigendom zolang hun stiefouder leeft, wat vaak voor problemen zorg als er een groot leeftijdsverschil bestond tussen de partners van het tweede of volgende huwelijk.
Vanaf 1 september 2018 zullen ouders bij een nieuw huwelijk ook de woning en de huisraad kunnen reserveren voor de kinderen uit een vorige relatie. De langstlevende heeft wel altijd een recht van bewoning gedurende de eerste zes maanden na het overlijden.
Vragen?
Heb je vragen na het lezen van deze tekst? Wil je bijstand in een geschil rond familierecht? Neem dan contact op voor een afspraak. Voor de prijs van 125 euro krijg je tijdens een gesprek van 1u (fysiek op kantoor of online) een eerste raad waar je eventueel zelf verder mee aan de slag kunt. Het gesprek is verder volledig vrijblijvend.
Eveline Van Hoecke
Familierecht advocaat – Erkend bemiddelaar in familiale zaken – Erkend collaboratief advocaat – Counseler
Schouwburgplaats 1 – 9990 Maldegem
T 050 71 09 32 – F 050 71 09 33 – BTW BE 0852 108 475
vanhoecke-advocaat.be